Jedną ze współczesnych chorób cywilizacyjnych jest bezsenność. Trudności z zasypianiem, nocne wybudzanie, płytki sen czy zbyt wczesne wstawanie dotykają coraz liczniejszą grupę ludzi. Niestety dotyczy to nie tylko osób dorosłych lecz również niemowlaków, małych dzieci i nastolatków. Przyczyny i sposoby radzenia sobie z tym problemem są różne.
Dlaczego niemowlę nie może zasnąć?
Jakość snu rodziców, którzy mają małe dziecko jest naprawdę niska i mimo, że nie służy zdrowiu jest akceptowana, ponieważ traktowana jako stan przejściowy. Dużym zmartwieniem są jednak problemy z zaśnięciem dziecka, jego częste wybudzanie oraz bezsenność. Jest to nie tylko męczące, ale budzi również obawy o zdrowie dziecka. Im jest ono starsze, tym krócej śpi. Jednak jakość jego snu powinna być naprawdę wysoka, ponieważ intensywnie poznaje świat i potrzebuje nocnej regeneracji na jego dalsze odkrywanie. Jeżeli wykluczymy wszystkie naturalne powody tłumaczące bezsenność dziecka jak głód, mokra pielucha, kolki, bolesne ząbkowanie, pragnienie należy zastanowić się nad higieną snu dziecka. Już tłumaczymy o co chodzi. Czasem fizyczne warunki wypoczynku zaburzają prawidłowy sen u dziecka. Może to być na przykład zbyt gorąca lub zbyt chłodna temperatura w pomieszczeniu, w wyniku czego dziecko odczuwa dyskomfort termiczny. Powodem może być także uwierające ubranko, zbyt wiele hałasów dobiegających z zewnątrz a nawet stres, w wyniku czego maluszek pragnie po prostu bliskości z mamą i przytulania. Zbyt duża ilość bodźców w ciągu dnia i brak wyciszenia również skutkować będą trudnościami w zasypianiu. Nie bez znaczenia są tu więc drzemki w ciągu dnia (nie powinny być zbyt długie, ale też zbyt krótkie). Czasem próbujemy uśpić dziecko za wcześnie, osiągniemy wówczas efekt odwrotny do zamierzonego wywołując u dziecka płacz, wiercenie a czasem nawet zabawę odciągającą zaśnięcie. Przemęczenie dziecka przyniesie taki sam skutek.
Równie istotne jest poczucie bezpieczeństwa, które budują stałe schematy dnia, powtarzalne rytuały i czynności. Dziecko przyzwyczaja się do ustalonego porządku, dzięki temu jest spokojniejsze i szybciej się wycisza. Naturalnie przechodzi z dziennej aktywności do wieczornego odpoczynku. Czym są stałe schematy? To po prostu wspólnie wypracowane postępowanie jak: posiłek o stałej porze, później kąpiel, przytulanie, czytanie bajek lub śpiewanie kołysanek, czyli to co dziecko i Wy lubicie najbardziej.
Starsze dziecko, 2-3 letnie, może odciągać moment pójścia do łóżka by sprawdzić, na ile może sobie pozwolić, do jakich ustępstw są skłonni rodzice, czasem chodzi także o chęć dominacji. Nie możemy na to pozwolić. Powinniśmy ignorować takie zachowania i spokojnie trzymać się ustalonych zasad.
Dlaczego przedszkolak i uczeń nie mogą zasnąć?
W miarę upływu czasu każdy rodzic ma nadzieję, że problemy z zasypianiem u dzieci ustąpią lub będą się zdarzać bardzo sporadycznie. Zdarza się jednak i to dość często, że co wieczór pojawia się ten sam dylemat. Dziecko nie chce iść spać lub ma problemy z zaśnięciem. Z czego to może wynikać?
Styl życia naszych dzieci różni się diametralnie od naszego dzieciństwa. My spędzaliśmy je głównie na świeżym powietrzu, w ciągłym ruchu, wolni od uzależniającego internetu, nie bombardowani przez nadmiar bodźców informacyjnych. Naszym całym światem było podwórko i szkolni przyjaciele. Dziś nasze dzieci często spędzają czas przed telewizorem lub komputerem, zamiast samemu doświadczać przygód i emocji oglądają innych w internecie. Ruch został ograniczony do minimum. Dzieci są przeładowane nadmiarem obowiązków, nauką, dodatkowymi zajęciami. Nikogo więc nie powinien dziwić fakt, że mogą być zestresowane lub przemęczone. I jeden i drugi stan nie sprzyjają zdrowemu wypoczynkowi i relaksowi. Jak pomóc dzieciom odnaleźć się na nowo i sprawić, że będą zasypiać szybko i spokojnie? Zacznijmy od ograniczenia kontaktu z telefonem, komputerem, internetem i grami. Zamiast tego zachęćmy dziecko do zabawy na świeżym powietrzu i nawiązywania relacji z rówieśnikami. Wspólna zabawa, aktywność fizyczna,świeże powietrze sprawią, że dziecko nie tylko się odstresuje lecz również zdrowo zmęczy. Sen przyjdzie łatwo i będzie wysokiej jakości.
Czasem powodem kłopotów z zasypianiem są emocje. Małe dziecko doświadcza wielu nowych sytuacji, które mogą być dla niego niezrozumiałe i powodować lęk. Warto co wieczór porozmawiać z dzieckiem o tym jak minął mu dzień, zapytać czy czegoś się obawia, czy coś go martwi lub smuci. Przepracowane emocje są łatwiejsze do zaakceptowania a problem staje się mniejszy. Nie należy lekceważyć żadnego problemu. Nie zapominajmy, że dla dziecka z pozoru błahe sprawy mogą stanowić duży problem. Sytuacja ta odnosi się zarówno do dziecka kilkuletniego jak również do nastolatka.
Dlaczego nastolatek chodzi niewyspany?
Wyeliminowanie problemu bezsenności u nastolatka może być trudniejsze niż u małych dzieci. Z kilkunastoletnim dzieckiem znacznie trudniej się porozumieć. Często przechodzi okres buntu, nie mamy kontroli nad tym, do której godziny przegląda wieczorem telefon. W takiej sytuacji pozostaje nam rozmowa. Pewne symptomy szybko dają nam znać, że coś nie tak dzieje się z dzieckiem. Jest senne w ciągu dnia, apatyczne, blade. Ciężko mu się skupić, jest rozkojarzone, nerwowe, czasem opuszcza się w nauce. Spróbujmy ustalić z dzieckiem stałe godziny, w których odłoży telefon i komputer. W przypadku problemów z zaśnięciem zachęćmy do przeczytania książki.
Czasem kłopoty ze snem wynikają z nadmiernego stresu. Jego powody mogą być bardzo różne: od kłopotów w szkole, przez problemy z otoczeniem aż po złamane serce. A jak wiemy, dla większości nastolatków wiążą się one z tragedią życia. Nie namawiajmy dziecka na zwierzenia, zapewnijmy jednak o wsparciu i gotowości pomocy, kiedy tylko nas o to poprosi.
Wielokrotnie wspominaliśmy o aktywności i przebywaniu na świeżym powietrzu. W tym przypadku nie jest inaczej. Zachęcajmy dziecko do sportu, spacerów, do dotlenienia organizmu, gdyż zawsze ma to zbawienny wpływ na jakość naszego snu.
Powinniśmy jak najszybciej reagować na wszelkie objawy problemów w zasypianiem u dziecka. Im szybciej wyeliminujemy problem, tym mniejsze ryzyko negatywnych skutków niedosypiania. Uchronimy dziecko przed fizycznymi konsekwencjami braku snu jak nadciśnienie, cukrzyca, otyłość, psychicznymi jak depresja, apatia, stany lękowe oraz społecznymi czyli wyobcowaniem, odizolowaniem od najbliższych i przyjaciół.
Zapewnijmy odpowiednie warunki fizyczne do wypoczynku: czysta pościel, przewietrzony pokój, cisza, wyciemnienie pokoju oraz wygodny materac do spania to czynniki mogące w dużym stopniu zwiększyć jakość wypoczynku.
Jako producent materacy oferujemy różnorodne rozmiary i typy materacy. Dostępne są wszystkie twardości czyli materace miękkie, materace średnio twarde, materace twarde oraz materace bardzo twarde. W zależności od wieku dziecka możesz kupić materac piankowy, materac lateksowy lub materac kieszeniowy. Według surowców materace dzielimy między innymi na materace termoelastyczne, materace moletowane profilowane, materace kokosowe lub materace z trawą morską i inne.
Artykuł napisany pod nadzorem specjalisty od snu Marka Dobrowolskiego.
Poszerz swoją wiedzę, zobacz nasze inne artykuły:
