Co zrobić, żeby nie chrapać w nocy - skuteczne sposoby

Chrapanie to uciążliwa dolegliwość spowodowana utrudnionym przepływem powietrza przez drogi oddechowe. Może być spowodowana obrzękiem ścian górnych dróg oddechowych (np. alergią), otyłością (tkanka tłuszczowa uciska gardło) lub osłabieniem mięśniówki gardła a także wadami anatomicznymi jak krzywa przegroda nosowa, przerost migdałków czy podniebienia miękkiego. Charakterystyczny dźwięk powstaje w czasie wibracji języczka i podniebienia miękkiego podczas wdechu. Chrapanie utrudnia sen zarówno osobie, której dotyczy jak i tym, znajdującym się w pobliżu. Problem chrapania z bezdechem sennym częściej dotyczy mężczyzn, głównie po czterdziestce oraz w mniejszym stopniu otyłych kobiet po 55 roku życia, z zaburzoną gospodarką hormonalną i nadciśnieniem. Natężenie dźwięku jakim jest chrapanie osiąga nawet 90 decybeli. Dla porównania odkurzacz osiąga wartość około 60 dB a 90 dB ruch uliczny. Są jednak skuteczne metody pozbycia się tej dolegliwości.

Co na chrapanie

Chociaż bywa, że w pozbyciu się uciążliwego problemu jakim jest chrapanie, szczególnie z objawami obturacyjnego bezdechu sennego, niezbędna może okazać się interwencja lekarska, przeważnie jesteśmy w stanie sami pozbyć się tego kłopotu. Przyczyny chrapania są różne. Z pewnością zastanawiasz się jak leczyć tą dolegliwość. Najprostszą metodą będzie zmiana stylu życia i pewnych nawyków:

• zmiana pozycji snu – najczęściej chrapiemy śpiąc na wznak. Układając się na plecach pogłębiamy problem, ponieważ w tej pozycji język opada ku tyłowi, usta się otwierają a kanał nosogardła i cieśni zwężają się. Najprostszym wyjściem jest tutaj ułożenie się na boku.
• zakupienie odpowiedniej poduszki – najlepiej sprawdzą się poduszki ortopedyczne, dopasowane do anatomicznego kształtu głowy i utrzymujące ją we właściwej pozycji. Dodatkowo podpierają odcinek szyjny kręgosłupa niwelując jego ból oraz napięcie mięśni karku. Zwykła poduszka nie powinna być zbyt wysoka, gdyż wygięcie głowy w stronę klatki piersiowej będzie zwężało drogi oddechowe.
• dopełnieniem wygodnej poduszki powinien być wygodny materac miękki, materac średnio twardy lub materac twardy – przede wszystkim materac do spania powinien być dobrany do naszej wagi. Możemy wybierać pomiędzy materacem lateksowym, materacem termoelastycznym, materacem dwustronnym i materacem pocketowym, a także wieloma innymi rodzajami.
• rezygnacja z używek – w szczególności z nikotyny i alkoholu. Nikotyna pobudza produkcję śliny, która zalega w tchawicy i krtani, powoduje obrzęk śluzówki oraz podrażnia gardło. Utrudnia to wydobywanie powietrza z płuc. Alkohol powoduje wiotczenie mięśni gardła i języka, podobnie jak środki nasenne.
• wyleczenie wszelkich infekcji – takich jak katar czy zapalenie zatok oraz powiększone migdałki. Wszystkie te dolegliwości wymuszają oddychanie przez buzię, a to może nasilać chrapanie.
• obniżenie wagi ciała - nadwaga jest przyczyną ucisku dróg oddechowych, ćwiczenia i dieta pomogą zrzucić nadprogramowe kilogramy. Pozbędziemy się chrapania, poprawimy kondycję i zdrowie. Wpłynie to korzystnie również na nasze samopoczucie.
• odpowiednio przygotowana sypialnia – przesuszone powietrze w sypialni i nie wystarczająca wilgotność będą powodować przesuszanie śluzówki gardła, będącej jedną z przyczyn chrapania. Częste wietrzenie pokoju, utrzymanie optymalnej temperatury pomogą uniknąć tego problemu.

Istnieją również środki i preparaty, które mogą zmniejszyć chrapanie. W aptece możemy zakupić odpowiednie spraye, opaski na chrapanie czy klipsy lub wkładki do nosa. Te ostatnie nie są zbyt komfortowe, jednak mogą ułatwić życie.

Przyczyny chrapania

Klipsy do nosa usprawniają przepływ powietrza przez nos, tym samym usuwając potrzebę oddychania przez usta. Kiedy usta są otwarte przepływ powietrza zostaje ograniczony, a uciążliwy dźwięk chrapania nasila się. Pod wpływem stymulacji punktów nerwowych przez specjalne wypustki pojawia się uczucie drożnego nosa. Nie zawsze jednak klipsy przynoszą pożądany efekt. Jeżeli chrapanie spowodowane jest obrzękiem gardła, suchością lub zalega w nim wydzielina klipsy się nie sprawdzą.

Wkładki przeciw chrapaniu mają za zadanie, podobnie jak klipsy udrożnić drogi oddechowe. Jedak zasada ich działania jest zupełnie inna. Wkładki rozszerzają otwory nosowe i usprawniają przepływ powietrza. Dostępne są przeróżne modele, więc nie ma problemu z dopasowaniem ich do każdego nosa.

Leczenie chrapania

Nie tylko z powodu trudności jakie sprawia chrapanie osobom towarzyszącym w sypialni powinniśmy wyeliminować problem. Leczenie powinniśmy podjąć ze względu na ryzyko występowania przerw w oddychaniu czyli tak zwanego bezdechu sennego. Jest to niebezpieczne ze względu na niedotlenienie takich organów jak mózg, serce, nerki czy wątroba. Powoduje uczucie zmęczenia w ciągu dnia, mimo iż przespaliśmy wystarczającą ilość godzin. Może prowadzić do zawału, nadciśnienia, arytmii. Badaniem, które może potwierdzić lub wykluczyć to schorzenie jest polisomnografia wykonywana przez lekarza laryngologa.

Bezdech senny pozbawia nas tlenu na 10 do 60 sekund. Po nim następuje gwałtowny wdech, wywołany ruchami przepony i klatki piersiowej zaalarmowanych przez mózg, że coś złego dzieje się z organizmem.

W zależności od przyczyny po wcześniejszej, dokładnej diagnostyce (sprawdzenie drożności dróg oddechowych, ocena struktury górnych dróg oddechowych) stosuje się różne techniki leczenia chrapania. Mogą to być metody mało inwazyjne lub inwazyjne.

Leczenie mało inwazyjne

• snoreplastyka iniekcyjna - usztywnienie zbyt wiotkiego podniebienia poprzez wstrzyknięcie leku w podśluzówkę podniebienia, powodującego włóknienie tkanki i jej stwardnienie.
• techniki radiokoagulacyjne – jest to zabieg z zastosowaniem fal radiowych. Polega na usztywnieniu tkanek podniebienia miękkiego a następnie na ich redukcji. Zabieg nie uszkadza błony śluzowej.
• wszczepienie implantów pilarowych – do podniebienia miękkiego wprowadza się od 3 do 5 implantów z tworzywa sztucznego. Zabieg ten ma za zadanie zredukować wibracje podniebienia w czasie snu.
• plastyka podniebienia miękkiego za pomocą lasera CO2 – korygowanie podniebienia miękkiego, języczka lub migdałków bezkrwawo. Nie powoduje powstawania blizn.

Leczenie inwazyjne, przeprowadzane jest gdy wszystkie pozostałe metody zawiodą. Należą do nich między innymi takie zabiegi jak:

• uwulopalatofaryngoplastyka – najczęściej wykonywany przez otolaryngologów zabieg, polegający na usunięciu migdałków oraz nadmiaru tkanek miękkich gardła, dzięki czemu poszerzona zostaje cieśń gardła i zlikwidowane opory pojawiające się podczas chrapania.
• faryngoplastyka boczna – usuwane są migdałki podniebne oraz utworzona szeroka przestrzeń gardła bocznie i do góry dzięki zszyciu łuków podniebienno - gardłowych i podniebienno – językowych.

Pozostałe zabiegi to na przykład redukcja nasady języka, osteotomia żuchwowa czy podwieszenie kości gnykowej.

Co zrobić, żeby nie chrapać

Chrapanie to uciążliwa dolegliwość, która w znacznym stopniu obniża jakość snu nie tylko samego chrapiącego, ale w nie mniejszym stopniu również towarzyszącym mu osobom. Głośne dźwięki wydawane podczas chrapania potrafią roznosić się po całym mieszkaniu, skutecznie utrudniając innym zaśnięcie lub powodując wybudzanie. Narastająca irytacja i poddenerwowanie przekładają się również na relacje w rodzinie. Powinniśmy zrobić wszystko by wyeliminować ten problem.

W pierwszej kolejności należy poznać przyczyny chrapania i w zależności od przyczyny wdrożyć skuteczne metody zapobiegawcze. Leczenie chrapania to nie tylko ulga dla najbliższych. Nie zapominajmy, że chrapaniu najczęściej towarzyszy groźny bezdech senny, który nie pozostaje bez wpływu na nasze zdrowie i samopoczucie.

Obturacyjny bezdech senny (OBS)

Zaburzenie to polega na cyklicznym zatrzymaniu lub ograniczeniu oddechu, trwającym ponad 10 sekund. Z powodu tej dolegliwości mózg i reszta ciała nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu. Wywołuje to szereg nieprzyjemnych dolegliwości w ciągu nocy (wybudzanie, potliwość, problemy z ponownym zaśnięciem, kołatanie serca) oraz w ciągu dnia (chroniczne zmęczenie, senność, bóle głowy, spadek libido, zaburzenia funkcji poznawczych i zmiany osobowości).

Jak rozpoznać bezdech senny? Charakterystyczne objawy, najczęściej zaobserwowane przez najbliższych to:

• chrapanie
• przerywany lub ciężki oddech
• pocenie się

U kogo najczęściej obserwujemy OBS? Zauważalnie podwyższoną częstotliwość występowania tego zaburzenia obserwujemy:

• u osób z nadwagą
• u mężczyzn
• u osób w średnim wieku (choć zaobserwowano tą dolegliwość w każdej grupie wiekowej, również u dzieci)
• u osób przyjmujących leki uspokajające
• u spożywających alkohol
• u kobiet w okresie menopauzy (zmiany hormonalne mogą wywołać rozluźnienie mięśni gardła)
• u osób z wadami anatomicznymi jak mała żuchwa, duże migdałki, skrzywiona przegroda nosowa, z polipami czy zatkanym nosem.

Jak leczyć chrapanie