Bezsenność jest chorobą cywilizacyjną, z którą boryka się dziś ogromna liczna osób. Przewlekły stres, depresje, praca w systemie zmianowym...jest wiele przyczyn mogących wywoływać to zjawisko. Mogą to być zarówno czynniki zewnętrzne jak hałas dobiegający z ulicy, zbyt intensywne światło lamp ulicznych, zaduch i wysoka temperatura w sypialni, jak również czynniki wewnętrzne jak wspomniane wyżej stres, depresja, nerwice i stany lękowe czy choroby (nadczynność tarczycy, bezdech senny, kłopoty z sercem, choroby objawiające się bólem, niewydolność wątroby lub nerek).
Niezależnie od powodów powinniśmy zrobić wszystko by pozbyć się tego problemu. Sen odgrywa bardzo istotną rolę w naszym codziennym funkcjonowaniu. Wszelkie jego zaburzenia obniżają jakość naszego życia. Bezsenność jest przyczyną obniżonego skupienia, nerwowości, rozdrażnienia, spadku nastroju. Wywołuje niepokój, ogranicza naszą wydajność w pracy czy w szkole. Dotyczy wszystkich niezależnie od wieku i płci, choć częściej cierpią z jej powodu kobiety oraz osoby w podeszłym wieku.
Bezsenność przyczyny
Czym jest bezsenność? Według oficjalnej terminologii to zakłócenie stanu zdrowia, w którym niewystarczająca jest długość snu lub niezadowalająca jego jakość. Główne objawy to:
- trudność w zasypianiu
- problem z utrzymaniem snu
- płytki, nie regenerujący sen
- wczesne wybudzanie
- wyczerpanie w ciągu dnia, rozkojarzenie
Poza wymienionymi we wstępie przyczynami bezsenności istnieją również dodatkowe, związane głównie ze złymi nawykami. Są to:
- niewielki wysiłek fizyczny w ciągu dnia, siedzący tryb życia
- złe nawyki żywieniowe, do których należy m.in.. spożywanie wieczorem, tuż przed snem ciężkostrawnych posiłków
- nadużywanie alkoholu, nikotyny i kofeiny
- rozbudzenie emocji poprzez wieczorne seanse filmowe czy granie w gry komputerowe
- częste i długie drzemki w ciągu dnia
Leczenie bezsenności
Leczenie bezsenności rozpoczyna się od metod niefarmakologicznych, poprzez przestrzeganie zasad higieny snu oraz techniki kontroli bodźców. Polega na wprowadzeniu pewnych nawyków,które niejednokrotnie już od pierwszego dnia stosowania poprawiają jakość naszego snu. W miarę upływu czasu, w niektórych przypadkach potrafią całkowicie wyeliminować problem bezsenności, pozwalając uniknąć stosowania leków nasennych. Na czym polegają te nawyki? Oto podstawowe z nich:
- wstawanie o regularnej porze, nawet jeżeli czujemy się nie wypoczęci
- unikanie używek(alkoholu, nikotyny, kofeiny) od 4 do 6 godzin przed snem
- unikanie ciemnych pomieszczeń w ciągu dnia i silnego światła w godzinach wieczornych (szczególnie należy unikać wpływu niebieskiego światła z ekranów telefonów, monitorów i tabletów)
- unikanie długich drzemek w ciągu dnia
- regularna aktywność fizyczna (do godzin popołudniowych)
- kolacja najpóźniej 3 godziny przed snem, lekkostrawna, nie obciążająca żołądka
- unikanie dużej ilości płynów tuż przed snem, by uniknąć nocnego korzystania z toalety
- stosowanie przed zaśnięciem technik odprężających i relaksacyjnych, wyciszających organizm
- wprowadzenie codziennej rutyny jak ciepła, wieczorna kąpiel, czytanie książki
- korzystnie na zasypianie wpływa również kładzenie się do łóżka dopiero wtedy, gdy poczuje się senność
- utrzymywanie optymalnej temperatury w sypialni, z dostępem świeżego powietrza
- wyeliminowanie źródeł hałasu oraz zastosowanie zaciemniających rolet lub grubych zasłon
W przypadku gdy bezsenności towarzyszy depresja stosowane jest leczenie farmakologiczne, a konkretnie zażywanie leków przeciwdepresyjnych z dodatkiem środków ułatwiających zasypianie lub leków przeciwpsychotycznych. Nie uzależniają i mogą być stosowane przez długi czas, miesiące lub nawet lata. Typowe leki nasenne mogą niestety uzależniać. Jeżeli muszą być zastosowane, okres ich przyjmowania nie powinien przekraczać 2 miesięcy. Wynika to z faktu, że organizm stopniowo uodparnia się na działanie leku, przyzwyczaja do niego i jego dawki musiałyby być regularnie zwiększane. W przypadku odstawienia istnieje duże ryzyko nawrotu bezsenności w nasilonej postaci.
Pomocne w przypadku zaburzeń snu może być zastosowanie melatoniny, szczególnie dotyczy to osób pracujących zmianowo, często zmieniających strefy czasowe czy z zespołem opóźnionej fazy snu.
Podczas krótkotrwałej bezsenności, najczęściej związanej ze stresem wielu z nas stosuje dostępne bez recepty , naturalne preparaty ziołowe. Ich skuteczność nie została jeszcze zweryfikowana. Najczęściej przyjmujemy walerianę (czyli wyciąg z kozłka lekarskiego), jeżeli jednak dolegliwości nie ustępują należy zgłosić się do lekarza, by zdiagnozować problem.
Problemy ze snem
Poznaliśmy już farmakologiczne i niefarmakologiczne sposoby radzenia sobie z bezsennością. Na nic się jednak zdadzą jeżeli nie zapewnimy sobie komfortowego miejsca do wypoczynku. Stary, niewygodny materac będzie nam skutecznie utrudniał próby wypoczynku. Powinniśmy więc zadbać o siebie i zakupić materac, który spełni wszystkie nasze oczekiwania. Dzięki temu sen będzie wydajny i skutecznie zregenerujemy nasz organizm.
Jak dokonać właściwego wyboru i kupić materac dopasowany do naszych upodobań i preferencji?
Producenci materacy zdają sobie sprawę z trudności przy wyborze materace, wynikających z niewiedzy klientów. Mało kto zna fachowe nazewnictwo i potrafi wymienić cechy poszczególnych warstw zastosowanych podczas produkcji materacy, Nawet tak podstawowa cecha jak twardość materaca może okazać się niemałą zagwozdką. Dlatego wprowadzono skalę twardości materacy, różną dla każdego z czterech przedziałów wagowych. Przedstawia się ona następująco:
- materace miękkie H1 ( dla osób, ważących nie więcej jak 60 kg)
- materace średnio twarde H2 ( waga w przedziale 60-100 kg)
- materace twarde H3 (dla osób ważących ponad 100 kg)
- materace bardzo twarde H4 (waga przekracza 120 kg)
Warto skorzystać z pomocy konsultantów, którzy dzięki fachowej wiedzy jasno i przejrzyście wyjaśnią nam budowę materaca i pomogą wybrać konkretny model. Poza twardością musimy zdecydować o typie materaca. Czy ma on być piankowy czy sprężynowy? Sprężynowe z kolei dzielimy na bonellowe i kieszeniowe.
Materace bonellowe charakteryzują się elastycznością powierzchniową, czyli w momencie działania na nie siły, uginają się nie tylko w miejscu nacisku, ale również wokół ugniatanego miejsca. Sprężyny bonellowe mają kształt klepsydry i są ze sobą połączone mocnym, sztywnym drutem. Pracują zależnie od siebie a ciężar jest rozkładany równomiernie na wszystkie sprężyny. Materace są trwałe i niedrogie. Często spotykamy je w hotelach czy innych miejscach oferujących noclegu ze względu na niski koszt inwestycji, a także dużą uniwersalność. Nie są odpowiednie dla osób śpiących razem i znacznie różniących się wagą. Osoba cięższa mocniej zapadnie się w materac, co będzie skutkowała staczaniem się lżejszej w jej kierunku.
Materace kieszeniowe zbudowane są z licznych, cylindrycznych sprężyn, umieszczonych w każda w osobnej kieszonce. Kieszonki są ze sobą zszyte, jednak sprężyny pracują niezależnie od siebie. Taki materac posiada wiele elastycznych punktów podparcia. Jest bardzo wygodny, dopasowuje się do każdej krzywizny ciała i podpiera je na całej długości. Sprawdzi się w łóżku małżeńskim, gdyż nie występuje w nim efekt falowania. Ruchy partnerów są amortyzowane i nie wybudzają się wzajemnie podczas zmiany pozycji czy nocnego wiercenia. Może być z powodzeniem używany przez osoby o dość sporej różnicy wagi. Materace kieszeniowe zwane również pocketowymi występują w kilku wersjach. Standardowo liczba sprężyn wynosi 262 szt/m2 i mają one wysokość 12 cm. W wersji max plus ich wysokość została zwiększona o 5 cm, w wersji mini skrócono je o połowę i mają 6 cm wysokości. Wersja multipocketowa charakteryzuje się zwiększoną liczbą sprężyn, wynoszącą 510 szt/m2. Dzięki temu jest on bardziej sztywny i lekko twardszy od standardowego.
Materace piankowe wykonane są z pianki T25, mającej gęstość wynoszącą 25kg/m3 powierzchni. Są miękkie i wygodne. Dopasowują się do ciała na całej jego długości, jednak ze względu na możliwość szybkiego wygniecenia polecamy je głównie dzieciom i osobom drobnym i lekkim. Będą wtedy spełniać swoją rolę przez długi czas,bez utraty pierwotnych właściwości.
Kiedy zdecydowałeś już o typie materaca, wybrałeś jego twardość, pora zdecydować o warstwach zewnętrznych. O ile w przypadku materaca miękkiego nie ma wielu możliwości wyboru, gdyż aby uzyskać taki stopień twardości musimy użyć podwójnej warstwy pianki termoelastycznej visco memory, o tyle przy wyborze innych twardości mamy już możliwość decyzji.
Pianka termoelastyczna visco memory to bardzo ciekawy materiał, powstały w laboratoriach stacji badawczej NASA. Charakteryzuje się niezwykłymi właściwościami. Dopasowuje się do ciała pod wpływem działania siły i temperatury. Początkowo dość twarda, w miarę wzrostu temperatury mięknie, staje się bardziej plastyczna. Dopasowuje się perfekcyjnie do ciała. Odciąża mięśnie i stawy dając wrażenie zapadania się jak na chmurce. Wpływa korzystnie na krążenie krwi dzięki wyeliminowaniu ucisków. Jest często stosowana w materacach ortopedycznych, u osób w trakcie rekonwalescencji ponieważ ogranicza powstawanie bolesnych odleżyn. Pianka visco memory delikatnie się nagrzewa ku uciesze zmarzluchów, może to jednak powodować dyskomfort u osób szybko się przegrzewających i cierpiących z powodu nadmiernej potliwości. Pianka posiada właściwości antyalergiczne i przeciwgrzybiczne. Jest bezpieczna dla dzieci i osób podatnych na wszelkiego rodzaju uczulenia, nie gromadzą się w niej roztocza i szkodliwe patogeny.
Co na bezsenność
W przypadku materacy o stopniu twardości H2 czyli średnio twardych mamy możliwość wyboru pomiędzy lateksem, pianką T25 lub pianką visco memory.
Pianka T25 oraz pianka termoelastyczna visco memory zostały opisane powyżej. Lateks to materiał ekskluzywny, bardzo trwały i odporny na wgniecenia. Jest sprężysty i nie wypracowuje się szybko. W swojej budowie ma wiele mikro otworów, które zwiększają jego elastyczność i możliwość dopasowania do sylwetki, a także zwiększają cyrkulację powietrza. Lateks jest bardzo wygodny, szybko wraca do swojej pierwotnej formy. Jest materiałem polecanym alergikom, gdyż nie gromadzą się w nim kurz i roztocza. Ma porowatą, oddychającą strukturę. Łatwo utrzymać go w czystości. Dzięki wielu punktom podparcia dobrze podtrzymuje kręgosłup, odpręża mięśnie, odciąża stawy. Przez wielu uważany jest za najbardziej komfortowy materiał.
Materace twarde H3 wykonane są z warstwy kokosowej lub warstwy trawy morskiej. Obydwa materiały są w 100% naturalne i oprócz usztywnienia i stabilizacji konstrukcji materaca posiadają wiele innych, pozytywnych cech.
Warstwa kokosowa wykonana jest z włókien łupiny orzecha kokosowego, które zawierają dużą ilość soli mineralnych. Dzięki temu materac posiada właściwości antygrzybiczne i antybakteryjne. Jest bezpieczny dla alergików. Przewiewny i zapewniający komfort osobom, które nadmiernie się pocą. Pochłania wilgoć i szybko oddają ja do otoczenia. Należy jednak unikać zalania, gdyż może to spowodować uszkodzenie powierzchni.
Trawa morska to mieszanka alg morskich, specjalnie przygotowana do użycia w materacach. Ma wiele zalet. Jedną z nich jest niewątpliwie zawartość cennego pierwiastka - jodu, który występuje w algach w dużej ilości. Jod jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy oraz rozwoju dzieci. W przypadku materacy z trawą kokosową jest on stopniowo uwalniany do otoczenia. Ułatwia swobodne oddychanie alergikom i astmatykom. Ma więc właściwości antyalergiczne.
Problemy ze snem przyczyny
Ostatnią grupą są materace bardzo twarde oznaczone symbolem H4. Wykonane są z podwójnej warstwy kokosowej lub podwójnej warstwy kokosowej i końskiego włosia. Są mocno usztywnione i odporne na wgniecenia. Zastosowanie warstwy końskiego włosia dodatkowo wzmacnia jego konstrukcję. Końskie włosie pozyskiwane jest z ogona lub końskiej grzywy. Przechodzi proces oczyszczania ze wszystkich biokomponentów mogących uczulać. Szczególnie osoby uczulone na produkty pochodzenia zwierzęcego. Warstwa końskiego włosia ma właściwości higroskopijne. Jest odporna na wilgoć a jednocześnie wchłania jej nadmiar i szybko oddaje do otoczenia. Docenią to osoby, które borykają się z problemem nadpotliwości.
Warto zaznaczyć, że wśród materacy znajdziemy materace jednostronne i materace dwustronne. Te pierwsze proponujemy w przypadku gdy nie ma możliwości obracania materaca i mamy pewność, że korzystać będziemy tylko z jednej strony. W pozostałych przypadkach doradzamy zakup materaca dwustronnego. Dzięki takiemu rozwiązaniu znacznie wydłużamy żywotność materaca, ponieważ możemy zmieniać strony raz na jakiś czas i dać odpocząć jednej stronie. Poza tym możemy wybrać dwie różne twardości i stosować je zamiennie tak, by zadowolić każdą osobę, która korzysta z materaca.
Niezależnie od tego jaki typ materaca wybierzemy i z jakich materiałów wykonany, ważne by spełniał nasze wymogi i wyeliminował te konkretne przyczyny bezsenności: złą twardość, wgłębienia, wystające sprężyny, zły rozmiar. Ma zagwarantować nam głęboki, relaksujący sen.Artykuł napisany pod nadzorem specjalisty od snu Marka Dobrowolskiego.
Poszerz swoją wiedzę, zobacz nasze inne artykuły:
- Jak szybko zasnąć w 60 sekund? Czy to jest możliwe?
- Materac dla osoby o wadze powyżej 120 kg
- Spanie z telefonem - wpływ na nasz organizm